علم و کاراته

چکیده : مقاله حاضر به بررسی تأثیرعلوم مکانیک و پزشکی روي کاراته و اثر متقابل این ورزش روي مطالعات علمی
م یپردازد. بکارگیري فنون شبیه سازي اندام ها و بررسی سیالاتی تنفس از طریق علم بیومکانیک آشنایی هاي لازم جهت پیشگیري
از آسیب اندام هاي خارجی و امکان کنترل تنفسی را فراهم م یکند. از طرف دیگر تأثیر شگرف روشهاي تنفسی کاراته خصوصاً
ایبوکی بر سیستم تنفسی و عصبی نشان م یدهد که تکیه این ورزش بر حفظ سلامتی روحی (سبک کیو کوشین کاي) غالب بر
سلامتی جسمی تا چه اندازه می تواند در بهبود سلامت زندگی فردي و اجتماعی مؤثر باشد.
واژه هاي کلیدي: کاراته، ایبوکی، کیوکوشین کاي، بیومکانیک، اسپیروگرام
مقدمه: کاراته فرمی مرتب شده جنگیدن با دست خالی است که انعکاسی از آداب و رسوم ملت شرق آسیا م یباشد (عقیده بر
اینست که کاراته از چین آغاز شده و از طریق جزایر ریوکو در سال 1992 توسط پروفسور گیچین فوناکوشی از اهالی اوکیناوا به
ژاپن آمده است). این ورزش علاوه بر نرمش و گرم کردن بدن در هر جلسه (حداکثر تا 20 دقیقه که با بالا رفتن سن افزایش می
یابد) نیاز به برخی آمادگی هاي روحی دارد که قسمتی از آن از طریق روشهاي خاص تنفسی صورت م یگیرد. همچنین مطالعه
کشیدگی ،حد تحمل عضلات و ظرفیت تنفسی در بهبود راندمان تأثیر کاراته می تواند مؤثر باشد.
تحلیل پزشکی: گرم کردن بدن سبب افزایش تحریک پذیري واحدهاي عصبی می شود. از سوي دیگر قدرت نگه داري عضله را
افزایش می دهد. به طور مثال، انجام حرکات کششی، دو هاي نرم و آرام، نرم شهاي آرام، حرکات بالستیک و انعطافی به توسعه
آمادگی و فعال کردن آنزیم هاي موجود در فیبرهاي عضلانی جهت آزاد سازي سریع انرژي از سیستم هاي فسفاژن و گلیکلیز
بی هوازي منجر می شود و نیز با افزایش دادن جریان خون شریانی در عضلات سبب آمادگی قلب جهت افزایش برون دهی آن در
طول فعالیت ورزشی می شود. یکی از محبوب ترین سبک هاي کاراته ،کیوکوشین کاي است که تأکید اساسی روي تمرینات
تنفسی و استقامتی و تکیه بر حفظ سلامتی روحی و جسمی (عمدتاً از طریق این تمرینات) دارد.
از جمله روشهاي تنفسی ایبوکی م یباشد. در این روش هوا به آرامی وارد ریه م یشود طوریکه صداي تنفس شنیده نشود و هوا با
فشار زیاد وارد ریه ها م یشود به طوریکه عضلات شکم سفت م یشوند. نفس کشیدن بسیار آرام زمان لازم را براي ایجاد و
فرستادن ایمپالسهاي عصبی تنفسی از بصل النخاع و پل مغزي بدون دخالت ایمپالسهاي مزاحم ناشی از استرس عصبی فراهم
مجموعه مقالات همایش ملی علم و کاراته، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبریز
م یکند. مطالعه منحنی اسپیروگرام نیز نشان می هد که تنفس آرام و عمیق سبب افزایش حجم ذخیره دمی شده و حجم اکسیژن
کافی را براي فرآیند خونرسانی در فعالیت شدید بدنی فراهم م یکند (بالا بودن حجم اکسیژن سبب رشد شریانچه ها و افزایش
حجم خونرسانی شده و در بخش مغزي این عمل سبب عملکرد بهتر سیستم عصبی می شود). از طرفی در ایبوکی، بازدم با ایجاد
صداي بسیار بلند و حرکت دستان مشت شده به سمت پایین است که این تخلیه صوتی می تواند با آزاد کردن انرژي صوتی از
خستگی حاصل از امواج صوتی مزاحم جلوگیري نماید.
علم مکانیک: با شبیه سازي رفتار بدن در حین عملیات ورزشی می توان از سیستم سازي و بکارگیري روشهاي عددي براي
افزایش راندمان بدن بهره جست. به طور مثال، در عمل بلاك که شخص حالت دفاع با خم کردن زانو و بلوکه کردن ضربه را دارد
می توان مدل سه درجه آزادي را براي تعریف حرکات اعضایی نظیر پا، استخوان طویل ساق و ران که توسط مفصل هاي بدون
اصطکاك غلتشی در مچ، زانو و خاصره به هم متصل شد هاند، در نظر گرفت و معادلات حرکت سیستم غیر خطی را از روش هاي
عددي حل کرد.
نتیج هگیري: همانطور که بیان شد می توان با تلفیق علوم مختلف اثر متقابل علم و ورزش(در این مورد کاراته) را روشن ساخت .
همچنین با بهره گیري از علومی نظیر ریاضیات (استفاده از سریهاي فوریه جهت شبیه سازي دیاگرام اسپیروگرام در ارزیابی عمل
ریه ها ) تأثیر شگرف ورزش هایی نظیر کاراته را در بهبود عملکرد سیستم هاي مهم بدن ارزیابی کرد.
منابع
1. McGhee , R.B , Koozekanani , S.H and Rahmani , S "Dynamic modeling of human Locomition"
2. Guyton , Arthure "Medical Phisiology "
3. www.aftabir.com/articales/category/6/

آریا خانی
دانشجوي کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک دانشگاه تبریز